Edukowanie nowego pokolenia w zakresie walki z problemem odpadów plastikowych

Każdego roku do oceanów trafiają miliony ton śmieci. Jednym z najważniejszych elementów walki z tym problemem jest odejście od współczesnej kultury wyrzucania odpadów.

W przeprowadzonym niedawno badaniu przeanalizowano i oceniono działania edukacyjne mające umożliwić nauczycielom i uczniom szkół w całej Europie poszerzenie wiedzy na temat tego złożonego problemu środowiskowego.

Przeprowadzone w ramach projektu MARLISCO badanie było efektem współpracy między greckim Śródziemnomorskim Biurem Informacji nt. Środowiska, Kultury i Zrównoważonego Rozwoju oraz organizacją Coastal and Marine Union z Holandii. Zamiast na samej wiedzy, zespół koncentrował się na zachowaniach i znanych czynnikach determinujących zachowania.

Prof. Richard Thompson, jeden z autorów badania opublikowanego w „Marine Policy”, skomentował to w następujący sposób: „… dostrzeżenie problemu to jedno, dużo trudniejsze jest poszerzenie wiedzy i zmiana zachowania”.

W ramach badania 120 nauczycieli wzięło udział w internetowym szkoleniu poświęconym zaśmiecaniu mórz. Badacze ocenili zmiany na podstawie odpowiedzi udzielonych w kwestionariuszach przez grupę przed i po szkoleniu. Po odbyciu szkolenia nauczyciele mieli poczucie, że posiadają większe kompetencje i pewność pozwalającą na stosowanie w nauczaniu materiałów dydaktycznych dotyczących zaśmiecania mórz.

W drugim badaniu 341 uczniów (w wieku od 7 do 18 lat) z 12 krajów europejskich wzięło udział konkursie na film edukacyjny na temat zaśmiecania mórz. Także ta grupa wypełniła kwestionariusze przed, jak i po udziale w projekcie. Ujawniły one, że przeprowadzone ćwiczenie spowodowało wzrost obaw uczniów na temat zaśmiecania mórz oraz pozwoliło im lepiej zrozumieć to zagadnienie, a także jego przyczyny i skutki. Uczniowie stwierdzili również, że po wykonaniu ćwiczenia częściej dbają o ograniczanie odpadów.

Wyniki badania dostarczają przekonujących dowodów potwierdzających korzyści związane z wykorzystywaniem systematycznych i innowacyjnych narzędzi dydaktycznych, zarówno dla nauczycieli, jak i uczniów. Ta pierwsza tego rodzaju ocena postaw dotyczących zaśmiecania mórz przed i po realizacji projektu edukacyjnego podkreśla potencjał związany z podniesieniem świadomości społecznej na temat tego palącego problemu oraz zachęcaniem do działań mogących przyczynić się do jego rozwiązania.

Jak zauważyła dr Sabine Pahl, prof. na Uniwersytecie w Plymouth i jedna ze współautorów badania: „Nie ulega wątpliwości, że sektor edukacji jest ważnym motorem przemian społecznych”.

W projekcie MARLISCO (Marine Litter in European Seas: Social Awareness and Co-Responsibility) wykorzystano innowacyjne podejścia multimedialne, aby zwiększyć świadomość społeczną dotyczącą zagrożeń, jakie zaśmiecanie mórz stwarza dla siedlisk morskich. Zgodnie z przyjętym założeniem dotyczącym istotnej roli zachowań, projekt zgromadził solidne dowody potwierdzające, że edukacja może przyczyniać się do rozwiązania problemu śmieci dzięki zaangażowaniu wszystkich zainteresowanych stron. Prof. Thompson stwierdził: „… konieczne jest edukowanie młodych ludzi, aby to i przyszłe pokolenia mogły żyć w świecie wolnym od problemu odpadów plastikowych”.

Więcej informacji:
strona internetowa projektu MARLISCO